Ik neem er afstand van

Dennis (niet zijn echte naam) heeft veel last van zijn verleden. Voor hem voelt het alsof hij altijd klein gehouden is; door zijn ouders, door zijn vier oudere broers, in zijn relaties. En hij komt daar maar niet van af. Het is een hardnekkig patroon dat hij graag wil doorbreken.

De kudde in de wei bestaat ‘toevallig’ uit een kleine witte pony en vier grote donkere paarden. Het eerste wat we zien als we naar de wei lopen, is de leidmerrie die met een verontwaardigd geluid en een ferme stamp van het voorbeen de kleine pony wegjaagt uit haar ruimte. Het is al begonnen.

Deze coachsessie is een aaneenschakeling van betekenisvolle bewegingen, waarvan ik er één in het bijzonder uit wil lichten. We zijn dan op het punt aangekomen waarop Dennis met behulp van pionnen en placemats in beeld heeft gebracht hoe het thema ‘klein gehouden worden’ er in zijn systeem van herkomst uitziet. Wat opvalt is de grote afstand tussen zijn ouders en het thema enerzijds en hemzelf anderzijds. Op dat moment staan alle vijf kuddeleden rustig op een rijtje te grazen met de billen naar ons toe. Ik vraag Dennis wat hij ziet. Terwijl hij naar de pionnen en placemats kijkt, komt uit zijn tenen de zin: “Ik neem er afstand van”.

Op dat moment stopt een van de donkere paarden met grazen, draait zich heel rustig om, loopt in een rechte lijn naar de placemat die Dennis representeert, raakt de placemat subtiel met haar neus aan en loopt weer rustig terug naar haar plekje in de rij. Terwijl dit gebeurt, lijkt de wereld even te verstillen, alsof we in een soort vacuüm terecht zijn gekomen.

Wat gebeurde daar? Waar hebben we naar gekeken? Het paard laat met deze beweging zien dat ‘afstand nemen’ van iets wat onderdeel is en altijd zal zijn van je familiegeschiedenis, niet mogelijk is. Integendeel! Hoe harder je je voorneemt om er afstand van te nemen, hoe sterker het thema terug blijft komen, als een soort boemerang.

“Ja, lekker dan”, zegt Dennis, “maar ik heb er last van en ik wil er vanaf!” Ik begrijp hem. Hoe vreemd het ook mag klinken, haal je de systeemdruk bij jezelf weg door het thema van je systeem in te sluiten in plaats van weg te duwen. En dat heeft Dennis zojuist gedaan, door zijn familiesysteem met het thema op te stellen en ernaar te kijken. Hier zit de heling. Het werk is gedaan.

Bij Dennis valt het kwartje; dit is wat het is. Hij hoeft het niet goed te keuren, hij hoeft het niet weg te halen, het heeft enkel erkenning nodig. Nu is het gezien.

Op dat moment komt de kleine pony rustig naast Dennis staan. Dennis omarmt nog wat onwennig de kleine pony. Het proces is in gang gezet; om je te kunnen bevrijden van hardnekkige patronen, wil het aangekeken en omarmd worden.